مریم نعیمی؛ فائزه ناطقی؛ مهناز جلالوندی
چکیده
چکیده: هدف این پژوهش، ارائه الگوی آموزش زمینه محور در درس علوم تجربی دوره ابتدایی با تاکید بر حفظ محیط زیست است که با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد به صورت کیفی اجرا شده است. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش استراوس و کوربین و مدل پارادایمی انجام ...
بیشتر
چکیده: هدف این پژوهش، ارائه الگوی آموزش زمینه محور در درس علوم تجربی دوره ابتدایی با تاکید بر حفظ محیط زیست است که با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد به صورت کیفی اجرا شده است. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش استراوس و کوربین و مدل پارادایمی انجام گرفت. نمونه گیری به روش نظری بود که بر مبنای آن 25 مصاحبه با معلمان ابتدایی استان مرکزی انجام یافت. نتایج داده‌های به دست آمده از مصاحبه ها طی فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به ایجاد نظریه داده بنیاد در حوزه آموزش مبتنی بر زمینه در درس علوم تجربی دوره ابتدایی منجر شد. جهت تعیین روایی از متخصصین موضوع و آگاه به موضوع علوم تجربی استفاده شد و برای تعیین پایایی از بازآزمون و توافق درون موضوعی استفاده گردید که مقدار 84/0 به دست آمد. الگوی پیشنهادی در این پژوهش شامل ابعاد و مؤلفه‌های مؤثر، موانع و راهبردها، شرایط على، زمینه ای، واسطه ای و عناصر تشکیل دهنده است که پدیده محوری، پیامدها و راهبردها را نشان میدهد. بر اساس بررسی به عمل آمده آموزش مبتنی بر زمینه در درس علوم تجربی با تاکید بر محیط زیست چند بخشی است که متاثر از مجموعه‌ای از عوامل سخت افزاری و نرم افزاری است؛ بنابراین اگر امروزه آموزش مبتنی بر زمینه در درس علوم تجربی دوره ابتدایی به این مهارت‌ها مجهز نشوند، حفظ محیط زیست محقق نخواهد شد. بنابراین یکپارچگی این عوامل در درس علوم تجربی دوره ابتدایی می‌تواند در حفظ، افزایش و گسترش سواد زیست محیطی دانش‌آموزان کمک کننده باشد.
آموزش محیط زیست
مریم رحیمی؛ محمدهاشم رضائی؛ فائزه ناطقی
چکیده
هدف این پژوهش واکاوی رابطه میان انسان و طبیعت در برنامه درسی خوشه انسان و سلامت دوره دوم متوسطه بوده است. با توجه به اهمیت نقش محوری آموزش‌وپرورش در راستای تحقق اهداف سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و برنامه درسی ملی، خوشه انسان و سلامت در دامنه محتوایی دروس دوره دوم متوسطه، موردتوجه برنامه ریزان درسی قرار گرفته بود. چنانچه محتوای ...
بیشتر
هدف این پژوهش واکاوی رابطه میان انسان و طبیعت در برنامه درسی خوشه انسان و سلامت دوره دوم متوسطه بوده است. با توجه به اهمیت نقش محوری آموزش‌وپرورش در راستای تحقق اهداف سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و برنامه درسی ملی، خوشه انسان و سلامت در دامنه محتوایی دروس دوره دوم متوسطه، موردتوجه برنامه ریزان درسی قرار گرفته بود. چنانچه محتوای این دروس متناسب با نیازهای تربیتی دانش آموزان تدوین گردد، می‌تواند نقش مؤثری در بهبود رابطه انسان با طبیعت داشته باشد. بدین منظور، در پژوهش حاضر پرسش اساسی از این قرار است: رابطه میان انسان و طبیعت در برنامه درسی خوشه انسان و سلامت در دوره دوم متوسطه چه ویژگی‌های دارد؟ جهت پاسخ به این پرسش از روش توصیفی-تحلیلی با به‌کارگیری روش آنتروپی شانون استفاده شده است، جامعه آماری این پژوهش محتوای خوشه دروس انسان و سلامت و راهنمای معلم موجود برای هر کتاب در سال تحصیلی 1400-1399 بوده است. در این پژوهش از دروس مذکور 7162 کد اولیه به دست آمد و در مراحل بعدی تجزیه‌وتحلیل، 15 مؤلفه اصلی و 161 مؤلفه فرعی استخراج شد. نتایج پژوهش نشان داد بیشترین میزان بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت (wj) شاخص اقتدار (163/0(، اکوتوریسم (127/0)، آب (108/0)، امداد و نجات (107/0)، تنوع زیستی (1/0)، هوا (093/0)، پسماند (091/0)، انرژی (079/0)، خاک (051/0)، ارزش‌های ملی-دینی (027/0)، جنگ نرم (025/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به شاخص امنیت پایدار (006/0)، تأمین و رفاه اجتماعی (003/0)، تغذیه و سلامت (012/0)، سبک زندگی (01/0) می‌باشد. با عنایت به این مهم و بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر، بازنگری در برنامه درسی خوشه دروس انسان و سلامت، ضرورتی غیرقابل‌انکار است.
آموزش محیط زیست
علی محمدی بلبان آباد؛ محمد سیفی؛ فایزه ناطقی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تدوین ملاک‌ها و نشانگرهای ضروری تربیت زیست‌محیطی در نظام آموزشی دوره ابتدایی ایران در افق1404 و اولویت‌بندی آن، با استفاده از پژوهش کیفی جهت تدوین، ملاک‌ها و نشانگرها و پژوهش کمی جهت اولویت‌بندی ملاک و نشانگرها با جامعه آماری در بخش تحلیل اسنادی شامل محتواهای حوزه زیست‌محیطی، تربیت زیستی، ابلاغیه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تدوین ملاک‌ها و نشانگرهای ضروری تربیت زیست‌محیطی در نظام آموزشی دوره ابتدایی ایران در افق1404 و اولویت‌بندی آن، با استفاده از پژوهش کیفی جهت تدوین، ملاک‌ها و نشانگرها و پژوهش کمی جهت اولویت‌بندی ملاک و نشانگرها با جامعه آماری در بخش تحلیل اسنادی شامل محتواهای حوزه زیست‌محیطی، تربیت زیستی، ابلاغیه مقام معظم رهبری در خصوص سیاست‌‌های کلی محیط‌زیست کشور، اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سند چشم‌انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران 1404، سند ملی تحول بنیادین آموزش‌وپرورش (اهداف و راهبردهای کلان)، سند ملی برنامه درسی که بر اساس قاعده اشباع نظری انتخاب گردیدند و کلیه اساتید و متخصصین حوزه تعلیم و تربیت و متخصصین حوزه محیط‌زیست که با استفاده از قاعده اشباع نمونه تعداد 30 نفر به شیوه نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند و روش تحلیل در مطالعه اسناد، روش تحلیل محتوا و در مصاحبه با اساتید و متخصصان، به‌وسیله روش تحلیل تم انجام پذیرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده؛ فلسفه زیر بنایی تربیت زیستی در آموزش‌وپرورش ایران در قالب 9 محور، اهداف کلان تربیت زیستی در قالب 14 هدف کلان، ملاک‌ها و نشانگرهای ضروری تربیت زیستی در حوزه‌‌های دانشی (21 ملاک)، درک و فهم (5 ملاک)، مسئولیت‌‌های فردی و مدنی (5 ملاک) و پرسشگری، تجزیه - تحلیل و تفسیر (7 ملاک) در دوره ابتدایی تدوین گردید.
